Prof Dr Zafer KARAER ÖZ DENETİM 00
Yazı Detayı
17 Eylül 2021 - Cuma 09:11
 
ÖZ DENETİM
Prof Dr Zafer KARAER
yalvacfm@hotmail.com
 
 

      Değerli Okur,

 

     Bugün ülkelerin ve insanların gelişmişlikleri üzerine direk etkili olan gerek toplumsal, gerek bireysel değer; “denetim” ve bilhassa “öz denetim” üzerinde durmak istiyorum..

      Kâinat ve dünya düzeni üzerinden; devlet, toplum ve aile düzeni ile kişinin bizzat kendi öz düzeninde; yaşama ait bilinen tüm düzenlerin amaç doğrultusunda gidilen hedef ile ilgili işleyiş, yöneten veya yönetim üzerinden kurgulanır. Gelişmiş bir yöneten veya yönetim amaçlanan hedefe en uygun yoldan en uygun yöntemle varandır. Yönetenin veya yönetimin izlediği hedef yolunun ve yönteminin uygunluğu denetim ile değerlendirilir.. Yani denetim, yaşama ait düzenin teminatı, sigortasıdır. Denetimsiz yönetim düşünülemez, denetimsiz yöneten kontrol edilemez.. 

     İnsanlar yerleşik düzene geçtikleri andan bu güne kadar bir arada yaşamışlar ve buna bağlı olarak yaşamaları için gerekli yönetimler ve bunların işleyişi ile ilgili denetim mekanizmaları geliştirmişlerdir. Buna göre bugünkü demokratik yönetimlerde, toplumsal denetim, kamu denetimi ve öz denetimden bahsetmek mümkündür. 

     Toplumsal Denetim, bireylerin ya da toplumsal kümelerin toplumsal düzenin beklentilerine uygun biçimde davranmalarını sağlamaya yönelik önlemlerin tümü. Burada apartman yönetiminden, kooperatiflere, derneklerden vakıflara, muhtarlardan belediye ve tabii ki hükümet yönetimine kadar geniş bir yelpazede yer alan yönetimlere ait denetimler söz konusudur.

      Toplumda kişi haklarının korunması maksadıyla ilgili kuruluşlara ait denetim elemanlarının yaptıkları denetimlerdir. Toplumsal denetimler, yasalar da belirtilen hükümlere dayalı olarak seçilen denetçiler tarafından yapılır.

      Kamu Denetimi kamu düzeninin sağlanması ve kamu haklarının korunması maksadıyla kamu kuruluşlarına ait denetim elemanlarının yaptıkları denetimlerdir.

     Kamusal denetimler, yasalar da belirtilen hükümlere dayalı olarak bakanlık ve diğer kamu örgütlerine bağlı denetçiler tarafından yapılır. Kamu hizmetinin sunulduğu eğitim, sağlık, gıda gibi pek çok alanda denetim söz konusu olmaktadır. 

     Gerek toplumsal, gerekse kamu denetim faaliyetleri; mali denetimden, siyasal denetime, performans denetiminden personel denetimine kadar birçok türde gerçekleştirilmektedir. Ancak hepsinin üstünde öz denetim yer alır.. Çünkü diğer denetimleri yapanların önce öz denetim edinimleri olması gerekir..

     Öz denetim veya öz kontrol ise, kişinin toplumda işlev görebilmek için, davranışlarını, duygularını ve arzularını düzenleyebilme becerisidir. Psikolojide bazen duygusal öz-düzenleme, ya da öz-düzenleme olarak ta adlandırılır. Öz denetim kişinin hedeflere ulaşabilmesinde ve olumsuz olabilecek duygulardan kaçınabilmesi için gereklidir. Bütün denetimlerin üstündedir.. Öz denetim kişinin toplumda olaylar karşısında kendi menfaatlerini öncelikli düşünmeden, kamu ve toplum menfaatleri doğrultusunda kendini olumlu bir şekilde yönetme güdüsü olup, karakter ve kişilikle birlikte, almış olduğu aile terbiyesi, yetiştiği çevre, ayrıca eğitim ve öğretim gibi bir çok faktör öz denetimde rol oynar. Belki de insanın kendini yönetmesi, dolayısı ile kendini doğru, dürüst ve adil olarak denetlemesi en zor iştir. Öz denetim insanın kişilik yapısının gelişmesi için hayat boyu yaşadığı en yararlı şeylerden biridir. Ayrıca davranışlarımızı kontrol etmek ve dış uyaranlara karşı verdiğimiz tepkileri dengede tutmak açısından hayatımızın önemli bir gerçekliğidir. Kısaca öz denetim kişinin, yaşamında kendini ayarlama kapasitesi olarak ta tanımlanır. Bütün bu öz denetim kazanımları ise hayatın her aşamasında özgürce sorgulama yapabilen beyinle olur.. 

     İşte; Ne zaman öz denetimli insan sayımız artarsa; Ne zaman denetim ve hesap sorma noktasında özgür, adil ve dürüst olursak; O zaman denetim mekanizmaları da doğru, dürüst ve özellikle adaletli işler, o zaman yönetim hedefine, o zaman ülke istenilen seviyelere ulaşır.. İşte; O zaman gelişmiş ülke ve gelişmiş insan oluruz. 

 

    Selam, sevgi ve saygılarımla…

 
Etiketler: ÖZ, DENETİM,
Yorumlar
Haber Yazılımı